Brancheorganisatie Akkerbouw

1. Inleiding 
De ontwikkelingen op het terrein van precisie landbouw en data bieden de akkerbouwsector volop kansen om stappen vooruit te maken m.b.t. de bedrijfsvoering (verhoging van productiviteit, verlaging van kosten, betere rentabiliteit en meer duurzaamheid). Om deze stappen vooruit te zetten, is een versnelling van de toepassing van data-intensieve landbouw nodig. 

Telers, toeleveranciers en ketenpartijen in de akkerbouw kunnen data inzetten voor het verder optimaliseren van de teelt, respectievelijk product- en dienstverlening. Naast vraagstukken op het vlak van de inhoud en technologie zijn er ook vraagstukken van meer randvoorwaardelijke aard (organisatorische en juridisch) die een succesvolle toepassing van data intensieve landbouw beïnvloeden. Het omgaan met deze laatste categorie vraagstukken kan worden vergemakkelijkt wanneer er afspraken over enkele basisprincipes zouden zijn. Op verzoek van het akkerbouwbedrijfsleven zijn deze afspraken door de BO in bijgaande code neergelegd. 

De code is een samenvoeging van de ‘privacy and security principles for farm data (bron: AgGateway North America)’, welke is vastgesteld op 5 mei 2015 en de ‘gedragscode data delen (bron: AgroConnect)’, welke op 22 oktober 2014 is vastgesteld door een aantal grote Nederlandse akkerbouwcoöperaties. 

De achterban van BO Akkerbouw (primaire sector, handel en verwerking) zou graag zien dat alle bedrijven die op het vlak van precisielandbouw en data zaken doen met bedrijven in de akkerbouw zich conformeren aan deze regels. 

Deze code is aldus een vorm van zelfregulering, opgesteld door de direct betrokken bedrijven die actief zijn binnen de akkerbouw(ketens). De code richt zich in de eerste plaats op deze bedrijven zelf. Echter, daarnaast willen de bedrijven dat de code ook wordt toegepast door bedrijven die “zaken doen” met de bedrijven in de akkerbouw (toeleveranciers en afnemers). De principes en de uitwerkingen zouden door de bedrijven in beginsel onverkort toegepast moeten worden. Dit wordt het ‘pas toe–beginsel’ genoemd. Niettemin moet een bedrijf soms de mogelijkheid hebben ervoor te kiezen het desbetreffende voorschrift niet, of op een andere wijze uit te voeren. Het moet dan wel de redenen daarvan schriftelijk en gemotiveerd uiteenzetten. Een dergelijk ‘pas toe of leg uit’–beginsel, doet recht aan de diversiteit van de bedrijven in de akkerbouwketens. 

Doel van de code is ervoor te zorgen dat er duidelijk kaders voor gebruik van data zijn, waardoor de ondernemer inzicht en regie heeft in de toepassing en het gebruik van “zijn” data door derden. Het resultaat zou moeten zijn dat ketenpartijen gemakkelijker data gaan delen en er een versnelling komt van de data-intensieve akkerbouw. 

De code is bewust kort gehouden. De ontwikkelingen gaan snel. Niet uit te sluiten is dat de code de komende periode verder wordt uitgebouwd. De code komt voort uit een aantal elementaire uitgangspunten, te weten: 

Eigenaarschap 
Uitgangspunt is dat de data leverancier eigenaar is van de informatie die wordt gegenereerd uit eigen handelingen. Het is de verantwoordelijkheid van de teler om akkoord te gaan met data gebruik en delen door data afnemers / derden. 

Transparant en consistent 
Data afnemers of derden informeren data leveranciers over de doelen waarvoor ze data verzamelen en gebruiken. 

Database, toegang en controle 
Een database bij de data afnemer of bij derden mag alleen gebruikt worden of is alleen toegankelijk met de nadrukkelijke instemming van de data leverancier (machtiging). Disclaimer, gebruik en verkoop van data Derden of data afnemers zullen data welke tot de data leverancier is te herleiden niet verkopen of openbaar publiceren. 

2. De code 
1) Definities 
a) Data: alle vormen van informatie die een bijdrage kunnen leveren aan het verdienmodel van de data leverancier, de data afnemer of derden. 
     i) Ruwe data (synoniem: primaire data, onbewerkte brongegevens): worden gegeneerd en verzameld zonder bewerking of andere vorm van manipulatie. 
     ii) Bewerkingen (bijv. algoritme, schoning interpretatie): omzetting van ruwe data naar meetwaarden die door mensen te identificeren zijn IP rechten kunnen hier van toepassing zijn; 
b) Data leverancier: een partij (persoon of organisatie) die data levert aan de data afnemer. 
c) Data afnemer: partij die met toestemming van de data leverancier, data van de data leverancier betrekt. 
d) Derde(n): Een andere (rechts)persoon dan de data leverancier of de data afnemer. 
e) Doel: De reden waartoe de data afnemer de data van data leverancier verzamelt. 
f) Meetwaarde: uitkomst van de bewerking van ruwe date. 
g) Beslissingsondersteunende informatie: uitkomst uit een applicatie dit betreft door telers te identificeren en te gebruiken informatie; 
h) Applicatie: combinatie van meetwaarden en/of beslissingsondersteunende informatie die via algoritmen worden omgezet naar nieuwe beslissingsondersteunende informatie 
i) Primaire data: perceels-, teelt-, productie-gerelateerde data betreffende een specifieke teler. 
j) Login gegevens: vertrouwelijke invoerdata (bijvoorbeeld gebruikersnaam en wachtwoord) die toegang geeft tot een applicatie of database met niet publieke content. 

2) Eigendom 
a) Data leverancier blijft te allen tijde eigenaar van de door data leverancier aangeleverde ruwe data 
b) Data leverancier staat in voor de juistheid en/of volledigheid van de verstrekte ruwe data. Hij is evenwel niet aansprakelijk voor schade die voortkomt uit en/of verband houdt met de ontvangst en/of het gebruik van deze data door data afnemer en/of toegestane derden (zoals bedoeld in artikellid 3c). 

3) Geheimhouding 
a) Data afnemer zal primaire data niet openbaar maken of gebruiken voor een ander doel dan waarvoor deze is verkregen. 
b) Data afnemer stelt, zonder de uitdrukkelijke en aantoonbare toestemming van data leverancier, geen data van data leverancier beschikbaar aan derden, tenzij data leverancier hiertoe op grond van de wet, een verordening, een gerechtelijk bevel of bij besluit van een overheidsinstantie verplicht is. 
c) Het is data afnemer wel toegestaan om data aan derden te verstrekken die niet te herleiden is tot de oorspronkelijke bron, een persoon, een bedrijf of een specifiek object. 
d) Geen van de in dit artikel opgenomen bepalingen legt de data afnemer enige beperking op ten aanzien van informatie of gegevens, al dan niet gelijk of gelijksoortig aan de informatie of gegevens vervat in de vertrouwelijke Informatie, indien die informatie of gegevens: 
   i) reeds het rechtmatig bezit waren van de data afnemer voordat deze van de betrokken partij werden verkregen; 
   ii) onafhankelijk door de data afnemer zijn ontwikkeld zonder gebruikmaking van informatie of gegevens van de betrokken partij; 
   iii) algemeen bekend zijn of worden, of algemeen toegankelijk worden gemaakt, anders dan door een handelen of nalaten van de data afnemer; iv) door een derde aan de data afnemer bekend worden gemaakt, zonder dat een geheimhoudingsverplichting ten opzichte van de betrokken partij wordt geschonden. 

4) Beveiliging
a) Data afnemer verplicht zich tot het zo goed als redelijkerwijs mogelijk, beveiligen tegen verlies, diefstal, ongeautoriseerde toegang en wijziging door niet-bevoegden van de data die zijn ontvangen van data leverancier. 
b) Data afnemer verplicht zich tot het regelmatig maken van een back-up van de verzamelde data om te voorkomen dat data in het geval van een calamiteit verloren gaat. 
c) Data leverancier en data afnemer zullen zorgvuldig omgaan met, en zijn verantwoordelijk voor, de login gegevens. De login gegevens zijn niet overdraagbaar. Gebruikers zijn verplicht de login gegevens volstrekt geheim te houden.